Psikoteknik Nedir..?

Psikoteknik Nedir?

Psikoteknik değerlendirme, bireyin belirli bir işteki yeterliliğinin ortaya konması amacıyla, gerekli bedensel ve zihinsel özelliklerinin testler aracılığıyla ölçülmesidir. Psikoteknik, fizyolojik ve psikolojik yöntemlerle çalışanı değerlendirir. Amacı bireyi elemek değil, yeteneklerine uygun işe yönlendirmek böylece meslek hastalıkları, iş kazaları ve uyumsuzlukları azaltmak, önlemektir.

Araç sürücülerinin alması gereken eğitimlerden biri olan psikometri, dikkat dağınıklığı, algı, hafıza ve muhakeme yeteneklerini kontrol etmek için yapılan bir işlemdir. Motor becerilerinin, tepki hızı, vücut koordinasyon becerilerinin ve psiko- motor becerilerini içerek bu teknik, sürücü koltuğuna oturan herkesi için önemli bir yer tutmaktadır.

Özellikle ticari araç kullananlar için önemli olan psikoteknik belgesi risk almak, saldırganlık, öz kontrol ve ani bir durumda davranış yöntemlerini kapsamaktadır. Sürücülerin davranış, kişilik özellikleri ve motor becerileri test edilerek, standart bir sürücü olma potansiyelleri ölçülür.

Trafikte diğer araç kullanıcıları ve yayaların güvenliği için önemli olan psikoteknik belgesi, ticari araç kullanıcılarının uzun seyahatler sonucunda psikolojik durumlarını da kontrol altına almak için önemli bir değerlendirme sistemidir.

4925 sayılı karayolu taşıma yönetmeliği 34 üncü madde, e bendi gereği, Şoförlük mesleği bakımından bedeni ve psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu, yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları yasal olarak zorunludur.

Sürücülerde Psikoteknik Değerlendirme:

Sürücülerin güvenli araç kullanmalarını sağlayan zihinsel özelliklerinin (algı, dikkat, hafıza, muhakeme vb.); psikomotor yetenek ve becerilerinin (tepki hızı, göz, el, ayak koordinasyonu vb.); tutum-davranış, alışkanlık ve kişilik özelliklerinin (risk alma, saldırganlık, sorumluluk, öz kontrol vb.) ölçülmesi ve sürücülük açısından uygunluğu-yeterliliği hakkında bir sonuca varılmasıdır.
Psikoteknik Değerlendirme Mevzuatı içinde: Değerlendirme yapacak kuruluşların nitelikleri, aranan kriterler, muayenin usul ve esasları, sürücü adaylarında aranan şartlar ile sürücülere uygulanacak testlerin içeriği, süresi ve değerlendirme raporu gibi konulara açıklık getirilmiştir.
Uygulama
Psikoteknik Değerlendirmede, sürücü önce uygulamayla ilgili bilgilendirilir ve psikolog eşliğinde mevzuata uygun sistem ve yazılımlar kullanılması suretiyle teste alınır.

TESTLER
Sistemde 4 Sayılı Cetvel’de belirtilen özelliklere ilave olarak, farklı yetenek ve becerilere yönelik testler de bulunmaktadır. Ayrıca trafik güvenliğinde araç kullanma becerileri kadar önemli olan güvenli sürücülük davranışlarını ölçmek için geliştirilmiş olan bilgisayar tabanlı kişilik ve güvenlik testleri de mevcuttur. Test sonuçları normlarla otomatik olarak karşılaştırılarak sürücünün performansı bilgisayar çıktısı olarak görüntülenebilmekte, her test için ayrıntılı rapor alınabilmektedir. Sistem’in gelişen teknolojilere uyumluluğunu arttırmak üzere yazılım donanım ar-ge faaliyetlerini sürdüren uzman kadrosu mevcuttur. Zihinsel Yetenek ve Psikomotor Beceri Testleri. Tepki Hızı Test. Çevresel Görüş Testi . Görsel Algı Bellek Testİ. Görsel Süreklilik Testi. Muhakeme Testi6. Koordinasyon Testi. Hız-Mesafe Tahmin Testi. Çarpışma Tahmin Testi Testin süresi ve sonucu Sürücülere uygulanan testin süresi ortalama 60 dakikadır. Testin bitiminde sonuç anında öğrenilebilir.
Psikoteknik raporu: Sürücüye uygulanan test raporu, onaylanmak üzere Sağlık Bakanlığı bilgi işlem sistemine girilir. Psikolog tarafından e-imza ile sisteme yüklenen rapor, adayın daha sonra gideceği Psikiyatrist tarafından yine e-imza ile nihai olarak onaylanır. Psikoteknik raporu bu andan sonra adayın e-devlet sayfasına tanımlanmıştır. Yazılı raporlar verilmemektedir.